Đường Phèn là loại đường đặc sản nổi tiếng đất Quảng Ngãi. Đường Phèn có vị ngọt thanh, không gắt, dễ ăn vặt và nấu ăn. Đặc biệt, đường phèn chưng với vỏ cam, quýt có thể trị ho hiệu quả.

---

Trong đường phèn có gì?

Không giống như đường cát trắng, đường phèn thường cứng (người ta gọi là cục đường) và trong suốt trông rất đẹp mắt. Đây là loại đường sạch vì trong quá trình chế biến, người nấu đường đã bỏ vào một số nguyên liệu chủ yếu như:

– Đường bông hoặc đường kết tinh (đường cát) – đây là nguyên liệu gốc của đường phèn

– Vôi ốc: để tạo kết tủa cục trong quá trình nấu đường, đường vón thành từng thỏi, từng cục là nhờ chất này

– Trứng gà: dùng tăng hương vị cho đường thêm vị béo béo, đồng thời lắng những cặn bã bẩn thường có trong đường kết tinh

– Dầu phụng (dầu phộng): đây là nguyên liệu làm cho đường phèn không bị dính chặt vào thùng đựng khi nấu đường, người nấu có thể lấy đường ra dễ dàng hơn.

– Một ít thuốc tẩy: người nấu rất hạn chế dùng chất này, vì nó có tác dụng làm trắng đường thành phẩm. Đường phèn càng trắng, trong nó chứa chất tẩy càng nhiều. Khi mua nên chọn đường phèn có màu trắng vừa phải.

---

Quy trình nấu đường phèn

Người thợ lấy đường bông hoặc đường kết tinh dổ vào chảo và đổ thêm nước vào hòa tan rồi nấu sôi. Sau khi đường sôi người ta cho vôi ốc vào để đường đóng cục kết tủa (theo tỉ lệ 2 kg đường thì 1 lạng vôi ốc).

Tiếp đó, họ cho 1 quả trứng gà vào để lắng cặn đường và tăng hương vị cho đường phèn rồi tiếp tục nấu. Đến khi chín lại tiếp tục đổ vào thùng tôn có thoa sẵn dầu phụng, bên trong dùng chỉ đang các đường thẳng rồi đậy nắp để đường kết tủa, dính trên các dợi chỉ thành tưng cục đường.

Cứ để đường như thế trong vòng 8-10 ngày, sau cho đường ra đập vớ thành từng tảng rồi đem phơi khô thành đường phèn.

---

Tác dụng của đường phèn

Theo Đông Y, đường phèn tốt hơn nhiều so với đường cát trắng nhất là bổ cho tỳ, phế. Những bài thuốc có đường phèn đều chưng cất đường phèn với thảo dược thiên nhiên như quất, tắc, tổ yến, nha đam để trị các bệnh thông thường như ho và biếng ăn

Trong bữa ăn hằng ngày, đường phèn cũng dùng được nêm để có hương vị ngọt thanh và không gắt như các loại đường khác.